ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ေရး ျပန္စမည္

ထုတ္လုပ္ေပးေနသည့္ ေနရာျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းတြင္ ေက်ာက္မ်က္ တူးေဖာ္ေရး ကုမၸဏီမ်ား မၾကာမီ လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ႏိုင္ေတာ့မည္ဟု သိရသည္။ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ၂ ႏွစ္ၾကာ ရပ္ဆိုင္းထားရျခင္း ျဖစ္သည္။

သယံဇာတ အရင္းအျမစ္ ၾကြယ္၀သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔မွ စတင္၍ အေသးစားႏွင့္ အႀကီးစား တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ျပန္လည္ စတင္ႏိုင္မည္ဟု သတၲဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာနက ဇူလိုင္လ ၈ ရက္ေန႔ တြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔တခုျဖစ္သည့္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) တို႔ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္အတြက္ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ရပ္နားထားခဲ့ရ သည္။ ရပ္ဆိုင္းထားစဥ္ အတြင္း အေသးစားတူးေဖာ္သူမ်ားႏွင့္ လက္ႏွင့္တူး၍ ရွာေဖြသူမ်ားသာ တရားမ၀င္ ခိုး၀ွက္ လုပ္ ကိုင္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။
ႏွစ္ဘက္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မျပဳလုပ္ႏိုင္ေသးေသာ္လည္း အစိုးရႏွင့္ KIA တို႔ လတ္တေလာျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ တိုးတက္မႈမ်ား ရရွိခဲ့သည္ဟု သတၱဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာနက ဆိုသည္။
လုပ္ငန္းမ်ား ျပန္လည္စတင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ မၾကာေသးမီက ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ပတ္လည္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာျပပြဲ အၿပီးတြင္ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ျပပြဲတြင္ ေက်ာက္စိမ္းတြဲမ်ား ျပသေရာင္းခ်ႏိုင္မႈ ယခင္ႏွစ္ မ်ားထက္ နည္းပါးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေက်ာက္စိမ္းေရာင္းခ်ရမႈသည္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည္ထက္ ေက်ာ္လြန္ ခဲ့ ၿပီး အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃.၄ ဘီလီယံ အထိေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ယမန္ႏွစ္က အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂.၆ ဘီလီယံသာ ရရွိခဲ့ သည္။
ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး ရပ္ဆိုင္းသြားရျခင္းမွာ ေက်ာက္တြင္းမ်ား ပိုင္ဆိုင္ရယူလိုမႈကို အစိုးရ စစ္တပ္ႏွင့္ KIA အၾကား အျငင္းပြားကာ စစ္ပြဲပိုၿပီး အရွိန္ျမင့္တက္ေစေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ေက်ာက္စိမ္း အမ်ားဆံုးထြက္သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ႏွင့္ လံုးခင္းေဒသမ်ားတြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတိုင္ခင္အထိ တူးေဖာ္ေရး ကုမၸဏီ ၇၀၀ ခန္႔ ရွိသည္ဟု သတၱဳတြင္း ၀န္ႀကီးဌာန၊ ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ရတနာ လုပ္ငန္းမွ တာ၀န္ရွိသူတဦး က ေျပာသည္။
“လိုင္စင္ ရထားတဲ့ ကုမၸဏီေတြက သူတို႔အလုပ္ေတြ ျပန္စႏိုင္ၿပီး ေက်ာက္စိမ္းေတြရွာေဖြဖို႔ တက္ၾကြေနၾကတုန္းပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ လိုင္စင္ေတြကို အသစ္ျပန္လုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္” ဟု အဆိုပါ တာ၀န္ရွိသူက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“အစိုးရက ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္မႈကို ခဏ ရပ္ဆိုင္းလိုက္တဲ့အတြက္ ၂၀၁၃ နဲ႔ ၂၀၁၄ ႏွစ္ပတ္လည္ ေက်ာက္မ်က္ ျပပြဲေတြမွာ ေက်ာက္စိမ္းတြဲ အေရအတြက္ က်ဆင္းသြားတယ္။ သူတို႔ကို ျပန္လုပ္ခြင့္ျပဳလိုက္ရင္ ေနာက္ႏွစ္မွာ ျပပြဲ တႀကိမ္ က ၂ ႀကိမ္ျဖစ္လာမယ္လို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။ အစိုးရက အနာဂတ္တြင္ အရိုင္းတုံးအတိုင္း ေရာင္းခ်မႈ ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး တန္ဖိုးျမွင့္ ေက်ာက္စိမ္း ထုတ္ကုန္မ်ား ပိုမိုေရာင္းခ်ႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားေၾကာင္းလည္း သူက ထပ္ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္း (မႏၲေလး) ၏ ဒုတိယ ဥကၠဌ ေဒၚခင္ေလးျမင့္က ေက်ာက္စိမ္း ထုတ္လုပ္ မႈ ပံုမွန္အေျခအေနသို႔ မၾကာမီ ျပန္လည္ေရာက္ရွိရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားေၾကာင္းေျပာသည္။ “ေက်ာက္တူးကုမၸဏီေတြကို အလုပ္ ျပန္လုပ္ခြင့္ျပဳလိုက္တဲ့ အစိုးရရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို က်မတို႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္” ဟု သူကဆိုသည္။
ဖားကန္႔မွ ေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္တဦး ျဖစ္ေသာ ေဒၚခါ က ေက်ာက္တူးကုမၸဏီမ်ားကို ျပန္လည္ တူးေဖာ္ခြင့္ ေပးလိုက္ ျခင္း အားျဖင့္ တရားမ၀င္တူးေဖာ္ေနမႈမ်ား အဆံုးသတ္သြားလိမ့္မည္ဟု ေျပာသည္။
“တခ်ိဳ႕ေဒသခံေတြက ကုမၸဏီေတြ လုပ္ငန္းရပ္ထားတုန္းမွာ ကုမၸဏီပိုင္ ေက်ာက္တြင္းေတြမွာ ၀င္ၿပီးရွာေဖြၾကတယ္။ ဒါက တရားမ၀င္ဘူးေလ။ ဒါေတြကို ရပ္ဖို႔ လိုတယ္” ဟု သူကဆိုသည္။

Posted in: သတင္း